Ağız kuruluğu Neden Olur?
Tükürük salgısının olması ağız içinin nemli olmasına yardımcı olurken bu salgının yok olması ya da azalması ağız kuruluğu söz konusu olmasına neden olmaktadır. Bu durum birçok hastalığın ana nedeni olup hastalıkların belirtilerinin başında gelmektedir. Ağızda yaşanan kuruluk sorunu ilaç tedavisi olan kişilerde yaygın bir şekilde meydana gelirken aynı zamanda Parkinson ve diyabet hastalıklarında görülen ciddi bir belirti ve sağlık sorunudur. Hormonsal değişimler ve ağızdan solunum yapılmasını ön gören rahatsızlıklar sonucunda meydana gelebilir.
Ağız Kuruluğunun Belirtileri Nelerdir?
Ağız kuruluğu, tıp literatüründe "xerostomi" olarak adlandırılan, ağızda yeterli tükürük üretememe durumunu ifade eden bir rahatsızlıktır. Bu rahatsızlık hem bireyin yaşam kalitesini düşürebilir hem de ağız sağlığını olumsuz etkileyebilir. Belirtileri arasında, ağızdaki nem kaybının ilk göstergesi olarak diş çürüğünün artması oldukça yaygındır. Tükürüğün dişleri doğal olarak temizleme ve asidik ortamlara karşı koruma gibi önemli işlevleri vardır; bu nedenle tükürük üretimindeki azalma dişlerin daha savunmasız hale gelmesine neden olur.
Ağız kuruluğu ayrıca çeşitli enfeksiyonların gelişmesine de zemin hazırlayabilir. Bu enfeksiyonlar, kötü nefes (halitozis) ve boğaz kuruluğu gibi rahatsız edici semptomlarla kendini gösterebilir. Hastalar ayrıca ağızda yapışkanlık hissi, metalik veya acı tat gibi hoş olmayan tat değişiklikleri yaşayabilir. Bu durum sadece hastayı rahatsız etmekle kalmaz, aynı zamanda etrafındakiler için de rahatsız edici olabilir. Bireyin özellikle sosyal ortamlarda kendini rahatsız hissetmesine ve özgüvenini kaybetmesine neden olabilir.
Bu semptomlar sadece günlük hayatı zorlaştırmakla kalmaz, aynı zamanda ağız sağlığı için de ciddi riskler oluşturur. Sebepleri arasında ilaçlar, tıbbi tedaviler (özellikle radyoterapi), bazı kronik hastalıklar (örn. diyabet) ve yaşam tarzı faktörleri (yetersiz sıvı alımı, sigara) yer alabilir. Bu nedenle belirtileri fark edildiğinde, altta yatan nedeni belirlemek ve uygun tedavi yöntemlerini uygulamak önemlidir. Tedavi edilmezse, daha ciddi diş ve ağız sağlığı sorunlarına yol açabilir, bu nedenle erken müdahale kritik öneme sahiptir.
Ağız Kuruluğu Tanısı ve Tedavisi
Ağız kuruluğu rahatsızlığı için teşhis ve tanı aşamasında ilk izlenecek olan yol hastanın yiyecekleri içecek olmadan yutup yutamadığıdır. Diş hekimi tükürük miktarını bu orana göre hesaplar. Hastaya bu aşamada bir parça parafin vererek çiğnenmesi istenir ve belirlenen oranların altında bir değerin çıkması halinde kuruluk tanısı konabilir. Mutlaka bir uzman hekimin tanı koyması faydalı olurken tedavi için geç kalınmaması gerekli ciddi bir sağlık problemi olarak karşımıza çıkmaktadır.
Öncelik olarak nedenlerinin belirlenmesi ve bu nedenlere bağlı olarak tedavi sürecinin başlaması önemlidir. Tükürük bezlerini çalıştıran ilaçlar ya da tükürük miktarını arttıracak özel sakızlar verilerek nedenleri belirlendikten sonra tedavi seçenekleri oluşturulabilir. Tükürük jelleri, nazal spreyler, tükürük miktarını arttıran sakızlar gibi birçok tedavi seçeneği olan ağız kuruluğu için altta yatan nedenlerin belirlenmesi önemlidir.
Oluşumuna Dair Ek Bilgiler
Birçok farklı semptomların ve rahatsızlıkların yan etkisi şeklinde görülen ağız kuruluğu durumu farklı nedenlere bağlı olarak oluşmaktadır. Bazı kullanılan ilaçların yan etkileri gibi meydana gelen bu durum için mutlaka tanı önem taşır. Belirli hastalıkların yan etkileri, sigara kullanımı, sinir hasarı, farklı nedenlerden dolayı tükürük bezlerinin alınması gibi operasyon ve yaşam biçimlerinden oluşması olası bir durum olup basit yöntemler kullanılarak tedavi edilebilir bir rahatsızlıktır.
Genel olarak bakıldığında kişilerin yaşam biçimlerinden kaynaklı olarak görülen ağızda meydana gelen nem kaybı için birçok nedenden dolayı meydana geldiği görülmektedir. Kullanılan ilaçların yan etkileri, tansiyon depresyon gibi durumların görülmesi sonrasında meydana gelen etkiler, sigara kullanımı, ağız içinde meydana gelen enfeksiyonlar başta olmak üzere birçok sağlık sorununun etkileri arasında yer almaktadır. Önemli olan kuruluk oluşumunun nedenleri belirlenerek bu nedenlere bağlı durumların iyileştirilmesidir.
Ne İyi Gelir ve Nasıl Geçer
Ağız hijyenine dikkat etmek kişilerin önem vermesi gereken bir durum olup kuruluk önlenmesi için en etkili önlem yöntemleri arasındadır. Dişlerin düzenli fırçalanması, ağız gargara ve çalkalama suları, sakız kullanımı etkili olan kurulukları giderip ağız içini nemli bırakan yöntemlerdir. Sakız çiğneme alışkanlığı kazanılarak bol su içilmesi de alınacak tedbirler arasında yer alan sağlıklı uygulamalardandır.
Ağızda meydana gelen nem kaybı sonrası oluşan kuruma için farklı yöntemler uygulanmakta ve basit bir şekilde tedavi edilebilmektedir. Önemli olan kişilerin ağzında meydana gelen kuruluğun doğru tanısının konması ve altta yatan nedenlerin belirlenmesi gereklidir. Şekersiz sakız ve akide şekeri kişilerin yanında bulundurulması bir nebzede olsa tedavi niteliği taşıyarak hastayı rahatlatmak için kullanılabilir. Ev ortamında kuru olan havanın önlenmesi için nemlendirici bulundurulması da ortamı nemli yapacağı için kişilerde kuruluk oluşumuna neden olmayacaktır. Bol su içilmesi de başlıca önlemlerin arasında olup tanının doğru konması sonrası farklı ek tedavilerde başlanabilir.
Ağız Kuruluğu Sebeplerine Dair Ek Bilgiler
Ağız içi kuruluk ve boğazlarda meydana gelen kuru hissiyatın birçok nedeni mevcuttur. Başta su tüketiminin azlığı ve ağızdan nefes almak gelmektedir. Bol su tüketimi sayesinde basit bir şekilde çözülen kuruluk ilaçların yan etkileri olarak da kendini göstermekte olup ilaçlar kesildikten sonra ortadan kalkmaktadır.
Ağız için nemli tutulması kuruluğun önüne geçen en etkili tedavilerdendir. Kişinin hayatında meydana gelen ani değişimler ve psikolojik durumlarda ağız içi kuruluğa neden olmaktadır. Uzman hekim öncesinde ön tanı konularak uzman hekimle paylaşılması önem taşımaktadır. Tedavi yöntemi olarak son derece basit uygulamalar kullanılıp kişilerin ağız içi kuruluklarının hafifletilmesi sağlanabilir.
Ağız Kuruluğu Halsizliğe Neden Olur Mu
Hafife alınmaması gereken bir sağlık sorunu olan kuruluk kişilerde oluşan farklı bir hastalığın belirtisi de olabilir. İlerleyen dönemlerde tanısı konmayan tedavisi yapılmayan ağız içi oluşumlar ateş ve halsizlik gibi olgularla kendini göstererek sorunların büyüdüğünün habercisi olmaktadır.
